Piękna wielowiekowa tradycja obchodzenia Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, czy też Święta Zaśnięcia Maryi, albo też Uroczystości Matki Boskiej Zielnej stała się inspiracją dla Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich w Andrychowie, które postanowiły zorganizować tematyczny konkurs rękodzieła ludowego poświęcony sztuce wykonywania bukietów oraz wiedzy o tradycji - w tym: wiedzy o nazwach, własnościach leczniczych i zastosowaniu większości święconych podczas tego szczególnego święta roślin.
Siedemnaście Kół Gospodyń Wiejskich poprzez swoje przedstawicielki uczestniczyło w tym pierwszym, historycznym konkursie. Bogactwo tematyki i znaczeń, symbolika, tradycja i wiele wspomnień połączyło się tego dnia - wybuchając ferią kolorów najpiękniejszych polnych kwiatów.
Wyniki konkursu:
I miejsce - KGW Inwałd i KGW Roczyny,
II miejsce KGW Głębowice
III miejsce KGW Gierałtowiczki.
W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele Sejmu i Senatu RP, władz samorządowych, przedstawiciele instytucji i stowarzyszeń.
Konkurs zaszczycili swoją obecnością senator Andrzej Pająk, przedstawiciele biura poselskiego Poseł Joanny Bobowskiej, sekretarz gminy Grażyna Łoboda, radny Rady Powiatu Wadowickiego Zbigniew Mieszczak, przedstawiciele Rady Miejskiej Roman Prystacki i Jan Sordyl, Pani Sołtys Sułkowic Łęgu, Z-ca dyr. ZSS Sułkowice Łęg - Renata Lachendro, oraz przyjaciele Stowarzyszenia.
Już teraz zapraszamy Was do obejrzenia fotografii z konkursu, a wkrótce w tym miejscu pojawi się dokładny opis tego pierwszego, a zarazem kolejnego z całej serii regionalnych konkursów organizowanych przez Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Andrychowie.
I konkurs bukietów zielnych współfinansowane ze środków otrzymanych o Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu na Rzecz Aktywności Społecznej Osób Starszych na lata 2012-2013 ASOS. Nazwa zadania: Bliżej siebie- aktywność seniorów w łączeniu pokoleń”
Podczas konkursu nie zabrakło informacji dotyczących zarówno Święta Matki Boskiej Zielnej, które obchodzone jest w całym kraju, jak też iinformacji o tradycji tworzenia bukietów. Powiat wadowicki na mapie obchodów świąt, w tym również Święta Matki Boskiej Zielnej ma szczególne miejsce. To właśnie u nas, tuż obok - w Kalwarii Zebrzydowskiej odbywają się inscenizacje Zaśnięcia Marii oraz jej Wniebowzięcia.
Szereg cennych rad dotyczących układania bukietów zielnych, zasad kompozycji oraz tego, jakie zioła, kwiaty, a nawet warzywa lub owoce powinny znaleźć się w bukiecie - gospodynie dowiedziały się podczas specjalnie w tym celu zorganizowanym kursie tworzenia bukietów z ziół i kwiatów.
Co wchodzi w skład tradycyjnych bukietów na święto Matki Boskiej Zielnej? Wykorzystujemy wyłącznie te kwiaty, zioła, trawy, zboża, które rosną w naszym najbliższym otoczeniu. Nie wyszukujemy kwiatów eleganckich - róż, lilii - przygotowujemy bukiety z małych drobnych kwiatów. Nie szukajmy nowości. Te własnie kwiaty rosły przy kapliczkach. Starajmy się wykorzystywać właśnie te kwiaty, które mamy niemal pod ręką. Kompozycje spiralne, stopniowane, zabawa barwą - łączenie dwóch barw - żóty-zielony, niebieski-biały, żółty-fiolet. Możeny tez podkreślić połączenie bukietu z ubraniem - np. czerwone korale - jarzębina. Pamiętajmy o tym, żby dobrze oczyścić łodygi. Kompozycja niektórych z tego rodzaju bukietów powinna przypominać parasol. Łączmy rosliny - kiedy są skupione w jednym miejscu - są charakterystyczną częścią bukietu. Jeśli są rozporoszone - tracimy ich piękno. Sposób układania - jeśli któreś kwiaty są bardziej wątłe - dajemy je do środka, żeby mocniejsze kwiaty mogły je podtrzymywać.
Jednym z ważniejszych celów organizowania Konkursu Bukietów Maryjnych jest udokumentowanie na chwilę obecną co rośnie w danym regionie. Na fotografii tego rodzaju bukietów możemy po latach zaobserwować jaka w danym miejscu rosła roślinność, czy dany rodzaj roślin przetrwał. Dokumentacja bioróżnorodności, umięjętność rozpoznania poszczególnych gatunków ziół i kwiatów - wszystko to łącznie z religijną i duchową sferą konkursu wzbogaca naszą wiedzę o otaczającej nas przyrodzie i świecie.
Pamiętajmy - Porównując bukiety z różnych rejonów Polski można zauważyć jakie rośliny rosną w najbliższym otoczeniu gospodarstw.Tylko laikom wydaje się, że układanie kwiatów to takie proste i nic nie znaczące zajęcie. - dowiedzielismy się o tym podczas kursu.
Jednocześnie - konkurs bukietów zielnych jest niezwykle wdzięcznym konkursem. Aby w nim uczestniczyć nie trzeba żadnych wydatków finansowych. Pomysły podsuwa nam sama Matka Natura. Duża ilość nieużytków sprawia, że w wielu miejscach gminy, powiatu - rośnie wiele różnego rodzaju roślin. Często nie zdajemy sobie sprawy z faktu posiadania w najbliższym otoczeniu wielu ciekawych i pożytecznych dla człowieka ziół. Przeciętny mieszkaniec potrafi rozróżnić zaledwie kilka z setki gatunków roślin rosnących na łące.
Konkurs ma więc podwójne znaczenie - estetyczne i religijne, ale też edukacyjne. Nie trzeba przekonywać jak miłym jest ranny spacer i zbieranie kwiatów oraz ziół. Dlaczego więc zaprzestano tych tradycji?
Tworzenie bukietów ma również wymiar artystyczny. Przeplatające sie różnymi kolorami natury kompozycje potrafią zachwycić nie tylko misterną budową kwiatów i liści, ale też wydawanych przez nie zapachem. Ofiarowywanie takiej właśnie - twórczej i sprawiającej radość pracy, poświęcenie jej i ofiarowanie w dowód wdzięczności za otrzymane dary - daje wiele radości. Natura - nie tylko nas zachwyca i zdumiewa - potrafi równiez leczyć szereg dolegliwości. Jesteśmy przecież jej częścią.
Prezes SGW Czesława Wojewodzic powitała przybyłych gości wraz z Przewodniczącą Koła Gospodyń Wiejskich w Sułkowicach Łęgu - Julią Nalborczyk.
Konkurs był jednocześnie spotkaniem integracyjnym, które od lat odbywają się w różnych miejscach regionu.
Jednym z głównych punktów realizowanych przez SGW jest podtrzymywanie tradycji - tradycji narodowej, ale też - bliskiej nam szczególnie tradycji lokalnej. Zapisane w statucie cele realizowane są głównie przez organizację szeregu konkursów i warsztatów tematycznych pogłębiających wiedzę o tradycji. Wiedza ta jest niezbędna, aby kolejne pokolenia mogły dowiedzieć się jak najwięcej o tym co było. Każda tradycja ewoluuje, dlatego ważna jest wiedza o jej źródłach, która daje nam szerszy obraz i pogląd na zmiany i pozwala utrzymywać najważniejsze cechy poszczególnych jej elementów.
Po 13 latach działania - znaleziono kolejną ścieżkę która wywołała twórcze działania. Padł pomysł - bukiety zielne. Pierwowzorem tego konkursu był konkurs na krakowskim rynku. Czy uda się ten pomysł zrealizować w przyszłości na rynku andrychowskim? Zobaczymy.
W czasie konkursu zrealizowano równiez wystawę makatek z domowych archiwów.
Podczas konkursu wszystkie twórczynie zapytano o to co zapamiętały z konkursu - jakie zioła i kwiaty pojawiły się w ich bukietach. Ta wiedza - polegająca na umiejętności rozróżnienia roślin to początek wielkiej wiedzy z zakresu ziołolecznictwa. Uczestniczki konkursu opisały też tradycję święcenia bukietów w ich regionach - przekazując informacje jakie zioła i kwiaty święci się w ich okolicy. Oceniano też wygląd, kolorystykę i sposób ułożenia bukietów.
Dzisiaj w sposób szczególny trzeba nam się zakorzenić w przeszłości, zakorzenić w tradycji
bo jeżeli odetniemy się od tradycji i przeszłości - nie będziemy wiedzieć dokąd iść, po co iść, kim jesteśmy, skąd się wywodzimy i dokąd zmierzamy. Jak liść, który oderwał się od drzewa i wiatr rzuca nim bez jego woli, bo oderwał się od tego co dawało mu życie - powiedział m.in. senator Andrzej Pająk - gratulując Gospodyniom wspaniale przeprowadzonego konkursu.
Kultura ludowa jest matką kultury narodowej. Zawsze mnie uczono, że ludzie którzy kochają przyrodę - to dobrzy ludzie. Myślę, że na tej sali sami dobrzy ludzie siedzą! Jan Paweł II mówił, że o wielkości człowieka świadczą jego czyny. To co robicie - to właśnie te czyny - powiedział Zbigniew Mieszczak - radny Rady Powiatu Wadowickiego.
Nie zabrakło też bardzo osobistej refleksji Prezes ABS Banku Spółdzielczego - Małgorzaty Matusiak. Wcześniej wspomniano nazwy dwóch miejscowości w których kult Matki Boskiej jest szczególny - Jasną Górę i Kalwarię Zebrzydowską. Te dwa miejsca są dla mnie szczególnie bliskie. Urodziłam się Pod Jasną Górą a moje całe dorosłe życie spędzam tuż obok Kalwarii Zebrzydowskiej. W pieśni którą śpiewałyście Panie, a mnie łzy płynęły - wspominałyście o rodzinnym domu i śpiewałyście o tym, że powinno zabrać się z domu mały bukiecik. Nie zabrałam bukietu, ale pamięć dwóch ziół które do podobnych bukietów, miałyśmy obowiązek z siostrami przynieść z pól. To był rozchodnik i macierzanka. Nie spodziewałam się, że ten konkurs tak mnie poruszy. Ten dzisiejszy konkurs jest dla mnie wyjątkowy. Wywołał wiele wspomnień. Gratuluję Wam z całego serca tego pomysłu.
Zaśpiewana szczerze, przez chór KGW Sułkowice Łęg piosenka - "Bo najpiękniejsze są polskie kwiaty" - od lat wywołuje w słuchaczach wiele wzruszeń. W tych - którzy znają i przeżyli każde ze słów w niej zawartych. Ilu jest Polaków rozproszonych po całym świecie, którym na dźwięk słów: Śpiewa Ci obcy wiatr,
Zachwyca piękny świat,
A serce tęskni bo gdzieś daleko stąd
Został rodzinny dom
Tam jest najpiękniej... zabłyśnie w oku łza wspomnień dzieciństwa... Proste słowa idealnie opisują nasze uczucia, nasze miejsce na ziemi. Nasz dom.
Proste, polskie kwiaty. Kwiaty najbliższe nam, rosnące na łąkach i w przydrożnych rowach. Mamy je na codzień - zwykle nie doceniając ich ogromnej mocy. Dostępne sa wszędzie i dla każdego. Trzeba tylko potrafić je zauważyć, rozróżnić i ułożyć z nich najpiękniejszy - chociaż bardzo nietrwały - jak nasze życie... bukiet i ofiarować go tym, których kochamy najmocniej.
Zobaczcie jak pięknie było w Sułkowickim Domu Kultury!
Jarosław Skupień