Piękna wielowiekowa tradycja obchodzenia Święta Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny, czy też Święta Zaśnięcia Maryi, albo też Uroczystości Matki Boskiej Zielnej stała się inspiracją dla Stowarzyszenia Gospodyń Wiejskich w Andrychowie, które postanowiły zorganizować tematyczny konkurs rękodzieła ludowego poświęcony sztuce wykonywania bukietów oraz wiedzy o tradycji - w tym: wiedzy o nazwach, własnościach leczniczych i zastosowaniu większości święconych podczas tego szczególnego święta roślin.
Regulamin Konkursu:
I . Organizator konkursu:
Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich Andrychów
II. Cel konkursu "Bukiety na Zielną" - Powrót do zwyczajów oraz wiedzy o nazwach i zastosowaniu większości święconych roślin.
Połączenie modlitwy, piękna, wiedzy o przyrodzie i właściwościach leczniczych roślin.
III. Uczestnicy konkursu;
Przedstawicielki Kół Gospodyń Wiejskich z Gmin: Andrychów, Wieprz, Osiek
IV. Założenia konkursu:
Przez wieki w pewne dni w roku ludzie święcili w kościołach bukiety zawierające zioła, kwiaty, zboża i warzywa. W naszym kraju najważniejszymi takimi okazjami były oktawa Bożego Ciała kiedy święcono wianki i dzień Matki Boskiej Zielnej /15 sierpnia/ kiedy święcono bukiety.
Święta te uzupełniały się wyśmienicie. Po Bożym Ciele święcono zioła kwitnące na początku lata, a na Zielną – te kwitnące późnym latem.
Poświęcone rośliny miały różnorodne zastosowanie. Bukiety i wianki trzymano przez cały rok , wierzono że chronią od nieszczęścia, choroby, czy pioruna. Wianki czasami wieszano na drzwiach , a bukiety z Zielnej wkładano za święte obrazy. Wyciągnięte z nich zioła lecznicze były szczególnie skuteczne w leczeniu ludzi i zwierząt.
Badając tradycję używania ziół w Polsce zauważono zanik wielu zwyczajów , oraz wiedzy o nazwach i zastosowaniu większości roślin. Znajomość tego co gdzie się święci , jak się nazywa i jak to używano to klucz do miejscowej wiedzy zielarskiej.
Do najczęściej spotykanych przy święceniu gatunków należały: piołun /na niedomagania żołądkowe/ ,krwawnik /przy blednicy/, wrotycz /przeciw robakom i glistom/, dziurawiec /na oczyszczenie krwi ,owrzodzenia i rany/, starzec leśny /na bóle żołądkowe/, rumianek/ na ból zębów/, bratki polne /na bóle brzucha u dzieci/ i miętę /na żołądek i ból zębów/.
Inne zioła kwitnące w tym czasie i wkładane do bukietów to: maki, szałwia, macierzanka, wrotycz, koper, kminek, koński szczaw, boże drzewko, rozmaryn, melisa.
Do bukietów ziół dodawano również inne rośliny, takie jak zboża, marchew, jabłka, kwiaty.
Kryteria oceny bukietów
* skład bukietów / wianków
* estetyka wykonania
* ogólne wrażenie
V. Oceny dokona Komisja konkursowa powołana przez Stowarzyszenie Gospodyń Wiejskich w Andrychowie.
Opracowała: Zofia Oboza -ODR